مطالعه مقایسه ای آیین نامه های 2800 ایران و asce با روش عملکرد

از دیرباز طراحی سازه ها در برابر زلزله از مهمترین مسایل مهندسی سازه به شمار می آید. به این سبب روش های متفاوتی برای آن ارائه شده است و در حال حاضر نیز محققان در تلاشند تا به روش های نوین و جامع تری برای این منظور دسترسی یابند. پس از زلزله 1908 در مسینارجیو ایتالیا تیمی مرکب از مهندسان ماموریت یافتند که ساختمان های تخریب شده را مطالعه نموده و سبب را جویا شوند. تیم مزبور با بررسی ساختمان های واژگون شده به این نتیجه رسید که زلزله باید نیرویی افقی را ایجاد کرده باشد که سبب واژگونی شده است. مقدار این نیرو برابر وزن ساختمان فرض شد. پیشرفت و تکامل علم دینامیک سازه از یک سو و اطلاعات حاصل از زلزله های ثبت شده از سوی دیگر نشان داد که عوامل مختلفی در تعیین نیروی زلزله موثرند. برخی از این عوامل از خواص دینامیکی سازه نظیر تناوب و استهلاک، شکل مد و ظرفیت سازه برای پذیرفتن تغییر شکل های خمیری حاصل می شود. عوامل دیگری نظیر جنس خاک و لرزه خیزی محل نیز بر نیروی زلزله نقش دارند. این عوامل رفته رفته جای خود را در آیین-نامه ها باز کردند و ضمن حفظ قالب قدیمی، اثر عوامل مزبور به طور ضمنی در تعیین ضریب زلزله و توزیع نیروی زلزله گنجانده شد. برخی از عوامل نظیر اثر تناوب که مستقیما در تعیین ضریب زلزله وارد می شود به طور صریح وارد شدند. اما برخی دیگر مانند اثر نرمی که به صورت ضریب رفتار r اعمال شده است به طور ضمنی منظور گردیده اند. از آنجا که کشور ما ایران نیز در ناحیه لرزه خیزی واقع است هدف اصلی از ارائه این مطالعه بررسی و کنترل این آیین نامه و مقایسه آن با یکی از آیین نامه های مطرح جهان در جهت اصلاح و حتی المکان بهبود آن می باشد. در اینجا شاخص مقایسه آیین نامه ایران را جابجایی قرار داده و نتایج طرح الاستیک سازه در دو آیین نامه با طراحی بر اساس عملکرد(آنالیز پوش آور) کنترل شده اند. برای این منظور سه سازه 3، 9 و 20 طبقه با هر دو آیین نامه به روش استاتیکی خطی طراحی سپس با آنالیز استاتیکی غیر خطی کنترل شده اند. سازه های نمونه آورده شده نتایج آیین نامه ایران در سازه های با اهمیت متوسط با نتایج عملکردی به جز در سازه 20 طبقه تطبیق دارند ولی در مورد سازه های با اهمیت زیاد در سازه 20 طبقه آیین نامه ایران جوابهای مطلوبی نمی دهد. این در حالی است که آیین نامه asce برای هر سه سازه با اهمیت متوسط سطح عملکردی ایمنی جانی را برآورده می کند. مقادیر تغییر مکان مجاز در آیین نامه 2800 ایران برای هر سه گروه سازه ای در مقایسه با آنالیز پوش آور و آیین نامه asce بیشتر می باشد.